Вредности наспроти доблести

На неодамнешната Минхенска безбедносна конференција, германскиот министер за одбрана Борис Писториус реагираше на забелешките од потпретседателот на САД, Џеј Ди Венс, со коментарот „тоа не е прифатливо“. Писториус отиде чекор понатаму; според него „демократија не значи дека секој може да каже сешто“. Некој ден подоцна на американската информативна програма „60 минути“ Шерин Алфонси интервјуираше неколку гермаски обвинители за слободата на говорот. „Дали објавувањето навреда е кривично дело?“, праша Алфонси. „Да“, одговорија германските обвинители реагираат. И така тоа оди. (Вреди да се напомене дека еден ден пред да почне „безбедносната“ конференција, 24-годишен авганистански исламист удри со својот автомобил во групи невини Германци, при што рани 37 луѓе и уби двегодишно девојче и неговата мајка).
Исто така на Минхенската безбедносна конференција, Кристоф Хојсген, германски дипломат и претседавач на конференцијата, рече дека: „по говорот на потпретседателот Венс во петокот, мораме да се бидеме исплашени дека нашата заедничка база на вредности веќе не е толку заедничка“.
И уште едно, пред да дојдам до мојата поента: Африм Гаши, претседател на македонското Собрание, им порача на православните верници по повод Божиќ: „Почитувани православни верници, во име на Собранието на Северна Македонија, упатувам топли божиќни желби. Нека овој ден ги истакне вредностите на толеранција, солидарност и почит кои не обединуваат како општество. Посакувам мир, хармонија, и радост за вас и вашите семејства. Среќни празници!“ (ќе го тргнам настрана фактот, засега, дека Божиќ е празник во кој се слави раѓањето на Исус Христос, а не „толеранцијата, солидарноста и почитта“ што Гаши одлично го знае, но реши да не го спомне).
Завршив со разговорите за „вредностите“.
Време е да зборуваме за доблестите.
Кога сме веќе кај тоа, кога последен пат сте слушнале политичар, бирократ или дипломат да зборува за доблестите? Да, ниту јас.
Што се случи со разговорите за доблестите како што се чесноста, храброста, самопожртвуваноста и мудроста - да наведам само четири? Ќе се задржам во доменот на нашиот денешен свет и геополитичката светска сцена, иако ова можете да го примените и во вашите секојдневни животи, во вашето семејство, вашиот бизнис, вашето маало и многу повеќе.

Искреност
Да зборуваме и пишуваме искрено за вистината за она со што се соочуваме како западни демократии: ако не дозволуваме слобода на говор, слобода на совеста и слобода на богослужба; ако, наместо тоа, се обидеме да ги задушиме овие неопходни слободи и да ги гониме оние граѓани кои ги практикуваат (како во германскиот пример погоре или во примерот на Британија каде уапсиле човек затоа што тивко се молел во близина на клиника за абортуси), тогаш сите разговори за „вредностите“ на демократијата, „владеењето на правото“, и така натаму, значат многу малку. (елемент на прашањето за сузбивање на правото на говор е следното: само затоа што имате право да кажете нешто не значи дека треба да го кажете тоа. Оние кои навредуваат луѓе само за „забава“ или кои го прават тоа намерно, со цел да повредат некого, покажуваат личен недостаток на карактер, нивниот недостаток на добро расудување и нивниот недостаток на доблест.)

Храброст
Потребно ни е повеќе мажи и жени да зборуваат, пишуваат и да комуницираат со храброст и убедување за двете закани со кои се соочуваат нашите западни демократии: заканата однадвор - дали тоа се исламистите низ светот и во нашите сопствени земји; Русија е закана на многу начини; илегалните имигранти го кршат законот само со преминување на нашите граници; Кина и нејзината кражба на нашите патенти, нивниот извоз на фентанил и други опасни дроги, нивното малтретирање на Тајван и другите соседи, нивната иницијатива Појас и Пат и многу повеќе; Иран и нивниот мула режим; таканаречената Демократска Народна Република Кореја и нивниот луд водач; Јемен и нивните будалаштини; и многу повеќе. Заканите однатре - воук идеологија; таканаречената идеологија на „различности, инклузија и еднаквост“ (DIE); обидите да ги урнеме нашите индивидуални и единствени истории како национални држави и да ги замениме со нешто измислено и лажно; и повеќе. Храброста ќе ни беше многу корисна во изминатата деценија ако луѓето, особено Европејците, се изјаснија против Грета Тунберг (на пример) и ги отфрлија нејзините буквално детски прогласи и барања и наместо тоа инвестираа во повеќе нуклеарни централи (Германија ги затвори последните три нуклеарни централи во 2023 година).

Самопожртвуваност
Ова е доблест што удира блиску до нас, а за која многумина не сакаат да зборуваат. Дозволете ми да започнам така што повторно ќе се вратам на Германија. Оваа поранешна економска сила на Европа, е во лоша состојба деновиве, економски, по прашањето на енергетиката, по прашањето на граѓанските слободи и така натаму. Зошто? Затоа што Германците станаа меки и млитави и се навикнаа на добриот живот, во годините во кои американските даночни обврзници плаќаа за нивната безбедност и за европската безбедност, при што Европа изгради социјална држава и на сите им даде шест недели одмор и државна плата од раѓање до гроб. Сите од ние, поединечно, можеме да забележиме како колективниот Запад ја игнорира доблеста на самопожртвуваноста и се гоштеваше во изминатите три и повеќе децении, не го правеше она што е правилно туку само она што прави чувствуваш добро.

Мудрост
Конечно, мудроста. Нашите општества – а можеби и ние поединечно – претпочитаме информации, ане знаење, или знаење, а не мудрост. Кога последен пат сте слушнале политичар да зборува за потребата од мудрост? Да, можеби на Националниот молитвен појадок во Вашингтон, но зарем не треба секогаш да и даваме приоритет на мудроста пред случајните факти и информации, колку и да се тие важни? Мудроста е способност да се земат тие информации и знаење, а потоа правилно да се применат не само во нашите секојдневни животи, туку и во животите на нашите народи и држави. Дали веќе го правиме тоа или сме премногу зафатени со бркање факти и информации, одговарајќи на „жешките прашања“ од актуелниот момент наместо да одвоиме време за да разбереме што значат тие и што да направиме во врска со нив? Џон Адамс, еден од основачите на мојата земја, Соединетите Американски Држави и нашиот вториот претседател, често пишуваше за доблеста и нејзината неопходност во животот на еден народ. „Јавната доблест“, напиша тој, „не може да постои во нација без лична доблест, а јавната доблест е единствената основа на републиката“. Слично на ова, тој напиша: „слободата не може да постои без доблест и независност, како што телото не може да живее и да се движи без душа“.
Ако ние, колективниот Запад и демократиите во светот, сакаме не само да опстанеме, туку и да успееме, тогаш најдобро е да почнеме да ги возвишуваме доблестите на чесноста, храброста, самопожртвуваноста и мудроста.